Thema’s > Omgangsvormen

Stelt u zich in Bulgarije altijd flexibel, geduldig en creatief op. Wees bij de gesprekken met Bulgaren ook beducht op hun soms overmatige enthousiasme. In eerste instantie oprecht bedoelde optimistische uitspraken blijken maar al te vaak in de praktijk niet realiseerbaar te zijn. De omgangsvormen in Bulgarije zijn vaak minder direct dan in Nederland. Het is moeilijker voor een Bulgaar om ‘nee’ te zeggen dan voor een Nederlander. Instemming met uw voorstel hoeft niet altijd te betekenen dat actief meegewerkt zal worden wordt. Bedenk dat u in een atmosfeer beland bent waar zelfwerkzaamheid en initiatief onder het communistisch regime generaties lang eerder risico met zich meebrachten dan beloning. Met name oudere Bulgaren nemen vaak een afwachtende houding aan, waarbij het initiatief aan de westerse partner wordt overgelaten. De jongere generatie vormt hierop een positieve uitzondering.

In de Bulgaarse maatschappij wordt veel waarde gehecht aan persoonlijk contact. Om een vertrouwensrelatie op te bouwen is het belangrijk om regelmatig een bezoek te brengen. Investeren in persoonlijke relaties is in Bulgarije essentieel.

Bulgaren leggen graag ontmoetingen kort van tevoren vast. Hoewel een bezoek wel tijdig aangekondigd of aangevraagd kan worden, verdient het de aanbeveling van te voren te bellen om een afspraak te (her) bevestigen.

Een eigenaardigheid die zeker in het begin voor verwarring zorgt, zijn de hoofdbewegingen die Bulgaren maken voor ‘ja’ of ‘nee’. Deze zijn praktisch tegengesteld zijn aan de Nederlandse. Bulgaren schudden met hun hoofd als ze “Ja” bedoelen. Als we in Nederland en België “ja” schudden zal een Bulgaar dat als “Nee” opvatten. Om te voorkomen dat u bier krijgt als u wijn wilt kunt u dus beter “Da” zeggen als u “Ja” bedoeld en “Ne” als u “Nee” bedoeld dan dat u instemmend knikt. Om de verwarring nog te vergroten, zijn er tegenwoordig ook Bulgaren die de westerse hoofdbewegingen gebruiken. U doet er dus goed aan even na te vragen wat bedoeld wordt.

Traditioneel, trouwden Bulgaren op een leeftijd van 18 tot 23 jaar. Uithuwelijken  kwam veel voor in de communistische tijd. In sommige dorpen wel tot de 60-er jaren. De families waren groot en de grootouders en andere familieleden leefden vaak bij elkaar. De moderne Bulgaarse families zijn kleiner, met een gemiddelde van drie kinderen. Sporadisch leven verschillende generaties nog onder één dak. Ondanks deze grote verschillen blijven de familiebanden sterk. Hoewel er professionele kinderopvang en babysitters in Bulgarije beschikbaar zijn, is het gebruikelijk voor kinderen om bij de grootouders te blijven wanneer hun ouders naar het werk zijn.

Een al lang bestaand deel van Bulgaarse cultuur is het verband tussen peetouders en petekind. Hoewel de communisten deze verhoudingen afraadden, hielden de meeste families sterke banden tussen peetouders en petekinderen.

In de traditionele Bulgaarse maatschappij, werd het land in de familie gehouden, door een uitgebreid familiesysteem dat “zadruga” heet. De familie leefde en werkte samen en bezat gezamenlijk bezit samen. Het mannelijke hoofd van de familie werd met grote eerbied behandeld. Als hij stierf, ging het bezit naar zijn mannelijke erfgenamen. Als een vrouw huwde, werd zij geacht haar eigen familie te verlaten om verder met de familie van haar echtgenoot te leven. Hoewel vandaag de dag “zadruga” niet meer voorkomt, bestaan er nog gelijkwaardige systemen, zoals landbouw en handelscollectieven.
Moderne Bulgaren willen hun eigen huizen hebben, liever nog dan er één huren. Na het huwelijk, zal het nieuwe echtpaar bij één van de  ouders blijven tot zij genoeg hebben gespaard om hun eigen huis te kopen.